Czym są nowalijki?

To młode warzywa, ukazujące się w sklepach na wiosnę. Zalicza się do nich m.in. pomidory, rzodkiewki, sałaty, ogórki, młodą marchewkę, cebulę dymkę/szczypiorek, natkę pietruszki, a również kiełki np. rzeżuchy, soi, pszenicy, owsa, rzodkiewki, grochu oraz inne. Zazwyczaj są to warzywa uprawiane w szklarniach. Zawierają dużo witamin, minerałów, jednakże mogą mieć mniej witaminy C i bioflawonoidów. Stosowanie w codziennej diecie warzyw jest bardzo ważne!

Dlaczego nowalijki należy jeść z umiarem?

Obawy dotyczące spożywania młodych warzyw dotyczą przede wszystkim nawożenia ich upraw, zwłaszcza azotem. Nowalijki pobierają azot w takich ilościach w jakich go dostają. Kumulacja azotanów prowadzi do przekształcenia ich w azotyny, które z kolei są prekursorem do związków     o działaniu rakotwórczym. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy całkowicie zrezygnować z jedzenia nowalijek.

O czym pamiętać przy wyborze nowalijek?

• należy wybierać warzywa zdrowe, tj. bez śladów gnicia i pleśni;
• liście młodych warzyw nie powinny mieć przebarwień, np. żółte zabarwienie może świadczyć o przenawożeniu;
• należy zwracać uwagę na wielkość warzyw – zbyt duże mogą świadczyć o nadmiarze związków azotowych;
• najlepiej gdy spożywamy warzywa świeże, nie należy trzymać ich w plastikowych torebkach lub foliach, gdyż brak dostępu tlenu jest powodem przekształcania azotanów w szkodliwe azotyny;
• ważne jest dokładne mycie i obieranie ze skórki;
• duże znaczenie ma także pochodzenie warzyw – najlepsze są te pochodzące z upraw ekologicznych, posiadających certyfikat.

Pamiętajmy, że niektóre nowalijki możemy wyhodować sami wysadzając korzenie pietruszki czy cebulę dymkę do doniczki i stawiając je na parapecie. Po kilkunastu dniach będziemy mieli świeżą natkę i szczypiorek. Podobnie możemy postąpić z nasionami roślin, które wysiewamy do naczynia wyłożonego gazą (mocno zwilżoną), a już po kilku dniach możemy wyrosłe kiełki wykorzystać do sałatek czy posypywać nimi kanapki.